Artikel geschreven door Phd. Amir Lotfi. Senior directeur - Beckley Psytech & SCO bij Mabel. 

Leven met een auto-immuunziekte voelt vaak als een doolhof navigeren in het donker

Het is een intieme, vaak onzichtbare strijd die wordt gekenmerkt door chronische vermoeidheid die zich diep in je botten nestelt, aanhoudende pijn die verschuift en oplaait, cognitieve "mist" die het denken vertroebelt en de zenuwslopende onvoorspelbaarheid van de volgende flare-up. 

Je kunt elk medisch advies nauwgezet opvolgen, je dieet aanpassen, prioriteit geven aan rust, maar je toch fundamenteel verraden voelen door een lichaam dat verwikkeld is in een interne burgeroorlog. Hoewel het weinig troost biedt tijdens moeilijke momenten, moet je onthouden dat deze ongeziene strijd gedeeld wordt. Auto-immuunziekten vormen een belangrijke uitdaging voor de gezondheid en treffen onevenredig veel vrouwen, die ongeveer 80% van de gediagnosticeerde gevallen uitmaken.

Deze aandoeningen vormen een divers spectrum

Veel namen zijn bekend, zoals Reumatoïde Artritis, met zijn gewrichtsontstekingen en pijn; Multiple Sclerose, dat het zenuwstelsel aantast; Sclerodermie, dat verharding van huid en bindweefsel veroorzaakt; of Psoriasis, dat zich voornamelijk op de huid manifesteert maar systemische effecten heeft. Andere aandoeningen, zoals de complexe vasculitis van de ziekte van Behcet, het systemische bereik van Lupus of de droogheid en vermoeidheid van het syndroom van Sjogren, worden minder vaak besproken, maar hebben evenveel impact op mensen die ermee leven.

De genderkwestie: waarom de ongelijkheid?

Dit opvallende gebrek aan evenwicht tussen mannen en vrouwen is geen toeval. Zoals Dr. Howard Chang, een professor gespecialiseerd in dermatologie en genetica aan Stanford, opmerkt vanuit zijn klinische ervaring: 

"Als praktiserend arts zie ik veel lupus- en sclerodermapatiënten, omdat deze auto-immuunziekten zich uiten in de huid. De overgrote meerderheid van deze patiënten is vrouw."

Eén van de belangrijkste ideeën is dat genetica een grote rol speelt, vooral omdat vrouwen twee X-chromosomen hebben. Deze chromosomen dragen belangrijke genen, waaronder vele die het immuunsysteem helpen reguleren.

Om alles in balans te houden, wordt een van de X-chromosomen in elke vrouwelijke cel meestal vroeg in de ontwikkeling "uitgeschakeld". Dit proces wordt X-chromosoom inactivatie genoemd. Dit "uitschakelen" is echter niet altijd volledig - sommige genen op het inactieve X-chromosoom kunnen nog steeds actief zijn. Hierdoor kunnen bepaalde immuungerelateerde eiwitten in grotere hoeveelheden dan normaal worden geproduceerd.

Bovendien is de keuze welk X-chromosoom (van de moeder of de vader) in elke cel wordt uitgeschakeld willekeurig. Deze willekeur kan een soort lappendekeneffect in het lichaam veroorzaken, wat er in sommige gevallen toe kan leiden dat het immuunsysteem ten onrechte de lichaamseigen weefsels aanvalt, waardoor auto-immuunziekten kunnen ontstaan.

Naast het fysieke: het emotionele en mentale gewicht

De lichamelijke symptomen zijn slechts één facet van de auto-immuunervaring. De emotionele tol kan enorm zijn. De chronische aard van deze aandoeningen, de onzekerheid, de impact op werk, relaties en dagelijkse activiteiten leiden onvermijdelijk tot stress. Dit is niet alleen een emotionele reactie; chronische stress zelf kan het immuunsysteem beïnvloeden, waardoor ontstekingen en symptomen mogelijk verergeren. Ongerustheid over de toekomst, frustratie over lichamelijke beperkingen en gevoelens van isolatie kunnen gemakkelijk uitmonden in een depressie, waardoor er naast de lichamelijke last ook een zware psychische last ontstaat. De vraag is vaak niet alleen hoe de symptomen onder controle te houden, maar ook hoe het gevoel van eigenwaarde terug te winnen te midden van de strijd.

Microdosering als alternatieve behandeling van auto-immuunziekten

Deze praktijk krijgt steeds meer aandacht omdat het genezing en symptoombestrijding kan bevorderen. Bij Mabel ligt de nadruk op de vraag hoe deze praktijk, die vooral bekend staat om zijn positieve effecten op het mentale welzijn, maar ook om de mogelijkheid om lichamelijke symptomen te behandelen, een ondersteunende verlichting kan bieden voor mensen met auto-immuunziekten. De gedachtegang komt voort uit de interactie van psilocybine met het serotoninesysteem van het lichaam en de mogelijke downstream effecten op ontstekingen en stemming - alsof je probeert de storm in het immuunsysteem zachtjes te kalmeren.

Potentiële routes: hoe zou psilocybine kunnen helpen?

Auto-immuunziekten zijn complex en worden veroorzaakt door een samenloop van factoren, waaronder genetica, omgevingsfactoren, aanhoudende ontstekingen, chronische stress en ontregeling van het immuunsysteem. De potentiële invloed van psilocybine raakt aan verschillende van deze gebieden:

De immuunrespons en ontstekingen moduleren

Een belangrijk interessegebied is hoe psilocybine zou kunnen helpen bij het reguleren van het immuunsysteem. De belangrijkste manier waarop psilocybine werkt is door interactie met serotonine receptoren in de hersenen, met name de 5-HT2A receptor. 

Serotonine is niet alleen een chemische stof in de hersenen die de stemming beïnvloedt - het speelt ook een rol in het immuunsysteem. Veel soorten immuuncellen (zoals T-cellen, B-cellen, macrofagen en dendritische cellen) hebben serotonine-receptoren op hun oppervlak. Wanneer serotonine zich bindt aan deze receptoren, kan het veranderen hoe de immuuncellen zich gedragen - inclusief hoe ze bewegen en ontstekingsveroorzakende signalen produceren (zoals cytokines TNF-α en IL-1β).

Het potentieel van psilocybine ligt in het vermogen om de activiteit van het immuunsysteem subtiel aan te passen zonder het volledig uit te schakelen. In plaats van het volledig onderdrukken van immuunreacties, kan het voorzichtig overdreven agressieve ontstekingen verminderen - een beetje zoals het verlagen van de temperatuur van een langzaam brandend vuur. Het doel is niet om het immuunsysteem uit te schakelen, maar om te voorkomen dat het te heftig reageert, wat vaak het probleem is bij auto-immuunziekten.

De mentale en emotionele belasting verlichten: Het constante beheer van een chronische ziekte is uitputtend. Het potentieel van psilocybine om symptomen van depressie, angst en overweldigende stress te verlichten is goed gedocumenteerd in de context van de geestelijke gezondheidszorg. Door interactie met serotonine receptoren die betrokken zijn bij stemmingsregulatie, zou het kunnen helpen het zenuwstelsel te kalmeren, wat mentale helderheid, emotioneel evenwicht en een broodnodige onderbreking van de constante druk biedt, waardoor een grotere veerkracht mogelijk wordt.

Ondersteunt de neurale gezondheid en bestrijdt hersenmist

Cognitieve problemen ("hersenmist"), geheugenverlies en mentale vermoeidheid zijn veel voorkomende klachten bij veel auto-immuunziekten, die de kwaliteit van leven en werk aanzienlijk beïnvloeden. Van psilocybine is bekend dat het neuroplasticiteit bevordert - het vermogen van de hersenen om nieuwe verbindingen te vormen en zich aan te passen. Hoewel het onderzoek nog gaande is, suggereert dit vermogen een potentieel mechanisme om de hersenen te helpen om te gaan met de neurologische stress die gepaard gaat met chronische ontstekingen en ziekte. Anekdotische rapporten, zoals een verbetering van de mentale belasting in een geval van de neuropsychiatrische ziekte van Lyme (een andere aandoening met aanzienlijke ontstekings- en neurologische componenten), wijzen op deze mogelijkheid.

Pijnperceptie aanpakken

Chronische pijn, met name ontstekingspijn zoals bij reumatoïde artritis, is een grote last. Door het mogelijk verminderen van ontstekingen (zoals hierboven besproken) en mogelijk het veranderen van pijnperceptiepaden (die ook worden beïnvloed door het serotoninesysteem), zou psilocybine enige verlichting kunnen bieden tegen de meedogenloze aard van chronische pijn.

De darm-hersenverbinding voeden

De darmen gaan niet alleen over de spijsvertering - ze spelen ook een sleutelrol in het immuunsysteem. De darm-hersen-as werkt als een tweerichtingscommunicatiesnelweg tussen je spijsverteringsstelsel en je hersenen. Wanneer stress of chronische ontstekingen het lichaam aantasten, kan dit het evenwicht in de darmen verstoren, inclusief het microbioom (de verzameling bacteriën die in je darmen leven). Deze verstoring kan zowel de gezondheid van het immuunsysteem als het mentale welzijn beïnvloeden. Serotonine speelt hier ook een belangrijke rol. Hoewel we vaak denken aan serotonine als stemmingsregelaar in de hersenen, helpt het ook de darmfunctie en immuniteit in stand te houden. Het effect van psilocybine op serotonine zou kunnen helpen om de darm-hersenverbinding weer in balans te brengen, waardoor spijsverteringsproblemen die vaak voorkomen bij auto-immuunziekten (zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa) mogelijk worden verminderd en een gezonder darmmicrobioom wordt ondersteund. Door het darm-hersen-immuunnetwerk soepeler te laten functioneren, zou psilocybine niet alleen mentale helderheid kunnen ondersteunen, maar ook het algehele welzijn kunnen verbeteren.

Een verkenning, geen genezing

Het is belangrijk om dit met realistische verwachtingen te benaderen. Leven met een auto-immuunziekte vereist een allesomvattende strategie. Microdosering van psilocybine wordt niet gepresenteerd als een remedie of een "snelle oplossing", maar eerder als een potentieel ondersteunend hulpmiddel om te onderzoeken naast conventionele medische behandeling en andere zelfzorgpraktijken. Het kan subtiele verschuivingen bieden die de kwaliteit van leven verbeteren - fysiek, mentaal en emotioneel. Het integreren van microdosering met psychosomatische praktijken (zoals mindfulness, meditatie of zachte beweging, zoals voorgesteld door de Mabel app) zou de ondersteunende effecten kunnen versterken door de geest-lichaam verbinding holistisch aan te pakken. Hoewel meer rigoureuze en grotere klinische onderzoeken specifiek voor auto-immuunziekten nog steeds nodig zijn, bieden kleinere onderzoeken en persoonlijke ervaringen en de onderliggende wetenschappelijke rationale met betrekking tot serotonine, ontstekingen en stemming een hoopvolle weg voor verder onderzoek.

Het bewandelen van het pad van een auto-immuunziekte vereist zeker kracht en veerkracht, maar het ontdekken van mogelijke bondgenoten en hulpmiddelen onderweg kan hernieuwde hoop en empowerment brengen. Als je nieuwsgierig bent naar zachte, ondersteunende benaderingen om je bestaande welzijnsplan aan te vullen, kan het verkennen van de mogelijkheden van psilocybine microdosering een bemoedigende stap zijn.

Door mogelijk te helpen ontstekingen te verzachten, de mentale en emotionele belasting te verlichten, cognitieve helderheid te ondersteunen en de balans binnen het darm-hersen-immuunnetwerk te verbeteren, biedt het een fascinerende manier om je welzijn te verbeteren. Hoewel het geen wondermiddel is, kan microdosering, mits doordacht benaderd en idealiter geïntegreerd met andere mind-body praktijken en medische begeleiding, een waardevolle aanvulling zijn op je persoonlijke gereedschapskist, en je misschien helpen een groter gevoel van gemak en vitaliteit te herontdekken op jouw unieke reis. We nodigen je uit om meer te weten te komen en te overwegen of dit ondersteunende pad voor jou geschikt is.

Belangrijke overwegingen

• Voorzichtigheid is geboden: Vooral bij chronische gezondheidsproblemen is het principe "begin laag en ga langzaam" van het grootste belang als je microdosering overweegt. Let goed op de reactie van je lichaam en stop met het gebruik als er bijwerkingen optreden.

Medisch consult: Deze informatie is puur educatief. Het vervangt geen professioneel medisch advies of voorgeschreven behandelingen. Bespreek nieuwe benaderingen, waaronder microdosering, altijd met uw arts, vooral als het gaat om onderliggende aandoeningen en mogelijke interacties met bestaande medicijnen (bijv. immunosuppressiva). Open communicatie met uw arts is cruciaal voor een veilig en effectief beheer van uw gezondheid.